Η ΜΑΝΙΤΑΡΟΦΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στις μέρες μας η συλλογή άγριων, αυτοφυών μανιταριών αποτελεί πρωτίστως μια συναρπαστική διαδικασία αναψυχής και άθλησης, που έχει προσλάβει μεγάλες διαστάσεις, ιδιαίτερα στις χώρες του Βορείου ημισφαιρίου. Οι Πολωνοί, οι λαοί της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι Τσέχοι, οι Ιταλοί και οι Γάλλοι έχουν μακροχρόνια παράδοση στη γνώση και τη συλλογή μανιταριών. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν Λέσχες μανιταροσυλλεκτών, όπου γίνεται ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, ενώ συχνά διοργανώνονται σχετικοί διαγωνισμοί και γιορτές. Να θυμηθούμε μόνο τον Πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν, που παραπονιόταν δημοσίως, επειδή οι συμπατριώτες του, τη μέρα της εθνικής τους γιορτής, αντί να συμμετέχουν στις γιορταστικές εκδηλώσεις, ξεχύνονταν στα δάση για να μαζέψουν μανιτάρια!
Οι όροι «μύκης» και «μυκολογιά» (mycοlοgy) που χρησιμοποιούνται διεθνώς, είναι ελληνικοί. Παραφθορά της ελληνικής λέξεως «σπόγγος» είναι επίσης και ο όρος ?fungus? (και ?fungi?, ?funghi? ή ?hongos?). Η ύπαρξη δεκάδων λαϊκών ονομασιών, δοξασιών, μύθων και παροιμιών σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας και του Πόντου υποδηλώνει τη σχέση των Ελλήνων με τα μανιτάρια. Φαίνεται μάλιστα ότι σε αρκετές περιοχές της Μακεδονίας (Γρεβενά, Κοζάνη, Καστοριά, Φλώρινα, Πέλλα, Κιλκίς, Χαλκιδική, Θάσος), της Θράκης, των νησιών (ιδιαίτερα του Ανατολικού Αιγαίου και της Κρήτης), της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδας (Αττική, Εύβοια, Ευρυτανία), της Θεσσαλίας (Πήλιο, Περτούλι) και της Ηπείρου τα μανιτάρια αποτελούν ή αποτελούσαν στο πρόσφατο παρελθόν ένα σημαντικό κομμάτι της ενασχόλησης και της διατροφής των κατοίκων.
Σε αρκετά καφενεία και ταβέρνες της Δυτικής Μακεδονίας κυρίως, σερβίρονται και άγρια, αυτοφυή μανιτάρια. Τόσο στη Μακεδονία όσο και στη Θράκη, το Πήλιο και την Κρήτη διεξάγεται περιοδικά και εμπόριο σε μικρή κλίμακα. Ο κύριος όγκος των μανιταριών που συγκεντρώνεται από τους εμπόρους ξεραίνεται και εξάγεται στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η έλλειψη γνώσεων του αντικειμένου και η αρνητική προκατάληψη που τη συνοδεύει, πρέπει να θεωρούνται οι σπουδαιότεροι παράγοντες που εμποδίζουν τους Έλληνες να ασχοληθούν μαζικά με τη συλλογή μανιταριών. Όπως είναι φυσικό, η άγνοια γεννά αμφιβολία, φόβο και επιφύλαξη που ενισχύουν το ένστικτο της αυτοσυντήρησης.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στη χώρα μας μια έξαρση του ενδιαφέροντος για τη γνώση και τη συλλογή μανιταριών, καθώς όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν την εξαιρετική τους γεύση και τη συγκίνηση που προσφέρει η εμπειρία της αναζήτησης και της συλλογής τους.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στη χώρα μας μια έξαρση του ενδιαφέροντος για τη γνώση και τη συλλογή μανιταριών, καθώς όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν την εξαιρετική τους γεύση και τη συγκίνηση που προσφέρει η εμπειρία της αναζήτησης και της συλλογής τους.
Το 1999 ιδρύθηκε ο πρώτος «Σύλλογος φίλων των μανιταριών» στην Ελλάδα, με έδρα την Καστοριά. Το 2002 μετονομάσθηκε σε «Μανιταρόφιλοι Δυτικής Μακεδονίας». Στις δραστηριότητες του Συλλόγου περιλαμβάνονται οι οργανώσεις σεμιναρίων, εκπαιδευτικών εκδρομών, οι εκδόσεις αφισών, φυλλαδίων, ημερολογίων, βιντεοταινιών, d.v.d. και βιβλίων, οι δημοσιεύσεις άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά, οι «Μανιταρογιορτές» και οι επαφές με ευρωπαίκούς συλλόγους. Το Σεπτέμβριο του 2003, τον Αύγουστο του 2004 και τον Αύγουστο του 2005 οργανώθηκαν με επιτυχία οι Πανελλήνιες Γιορτές Μανιταριού, στις όχθες του ποταμού Βενέτικου στα Γρεβενά, όπου συγκεντρώθηκαν ερασιτέχνες μανιταρόφιλοι αλλά και ειδικοί επιστήμονες από όλη την Ελλάδα. Στις αποκριάτικες εκδηλώσεις του 2004 και του 2005, τα ΑΝΑΚΑΤΩΣΑΡΙΑ, συμμετείχαν επίσης οι «ΜΑΝΙΤΑΡΟΦΙΛΟΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ» με έκθεση φωτογραφικού υλικού και προσφορά μανιταρόπιτας, μανιταρόσουπας, μανιταρομαγειρίτσας και μανιταρογλυκού! Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι τα άγρια μανιτάρια είναι η νέα μόδα στη Δυτική Μακεδονία και έχει προσλάβει χαρακτήρα επιδημίας που επεκτείνεται μαζικά σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Πηγή: Γιώργου Κωνσταντινίδη: «Οδηγός Μανιταροσυλλέκτη»
